ომის წიპირობა:
ოსები წარმოშობით მდინარე დონის ნაპირებზე მცხოვრები ალანების შთამომავლები არიან, რომლებიც კავკასიაში დაახ. XIII საუკუნეში გადმოსახლდნენ მონღოლთა მიერ მათი სამშობლოდან აყრის გამო. ოსების დიდი ნაწილი ამჟამინდელი ჩრდილოეთ ოსეთის ტერიტორიაზე დასახლდა. ნაწილი მოგვიანებით სამხრეთ კავკასიაშიც გადმოვიდა და დღევანდელი ცხინვალის რეგიონში დასახლდა. საბჭოთა პერიოდში ოსებს შეზღუდული ავტონომია მიენიჭათ საქართველოს სსრ-ის ფარგლებში (სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქი). საქართველოს მიერ საბჭოთა კავშირისგან დამოუკიდებლობის გამოცხადებას 1991-92 წლებში სამხრეთ ოსეთში ეთნიკური კონფლიქტი მოჰყვა, რაც ამ უკანასკნელის მიერ დამოუკიდებლობის გამოცხადებით დასრულდა. კონფლიქტში დაახლოებით 2000 ადამიანი დაიღუპა მათი სურვილი ჩრდილოეთ ოსეთთან შეერთება იყო. სამხრეთ ოსეთი, როგორც პოლიტიკური ერთეული, საერთაშორისო თანამეგობრობას არ უცვნია. რეგიონის მოსახლეობას ძირითადად ოსები შეადგენენ. მოსახლეობის დაახ. 20 % ქართველია (14,000. სულ 70,000). ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმების მიღწევის შემდეგ რეგიონში მხარეებს შორის სამშვიდობო შუამავლის როლს რუსი, ჩრდილოეთ ოსეთისა და ქართველი სამხედროები ასრულებდნენ (500 წარმომადგენელი ყოველი მხრიდან). ამავე პერიოდში რუსეთმა სამხრეთ ოსეთის ოსურ მოსახლეობას საშუალები მისცა მისი მოქალაქეობა მიეღო.
ბოლო წლების განმავლობაში არტილერიული სროლები მხარეებს შორის დროდადრო მწვავდებოდა, რასაც ორივე მხარეს მსხვერპლი მოჰყვა. პრეზიდენტმა სააკაშვილმა ოსებს მშვიდობის სანაცვლოდ ფართო ავტონომია შესთავაზა, რაც ოსებმა უარყვეს, ვინაიდან მათი გაცხადებული სურვილი სრული დამოუკიდებლობა იყო.
სამხრეთ ოსეთისა და აფხაზეთის საქართველოს გავლენის ქვეშ მოქცევა სააკაშვილის ადმინისტრაციის მთავარი მიზანი იყო ვარდების რევოლუციის შემდეგ. ამასთან, 2002 წლიდან აშშ-ის არმია საქართველოს ინტენსიურ წვრთნებს უტარებდა და დახმარებას უწევდა. საქართველოს სამხედრო ბიუჯეტმა 2008 წლისთვის თითქმის $0.99 მილიარდი შეადგინა, რაც მშპ-ის 4,5 % და საქართველოს საზოგადოებრივი შემოსავლების მეოთხედზე მეტი. ამჟამად, სამხრეთ ოსეთის მცხოვრებთა უმრავლესობა რუსეთის მოქალაქეა და რუსულ პასპორტს ფლობს: BBC-ს ცნობით, სამხრეთ ოსეთის 70.000 მოქალაქის ნახევარზე მეტმა მიიღო მოსკოვის შეთავაზება რუსული პასპორტის მიღებაზე. დიმიტრი მედვედევი ამტკიცებს, რომ სამხრეთ ოსეთის მცხოვრებთა 90%-ს რუსული პასპორტი აქვს. რუსეთის მტკიცებით, ეს საკმარისი საბაბია რეგიონში რუსეთის ინტერვენციისთვის, მათი მოქალაქეების დასაცავად, სამშვიდობოების მისიის ფარგლებში.
*
ასე იყო თუ ისე, რუსეთი ყველანაირად ცდილობდა პროვოკაცია ომად გადაექცია.. აგვისტოს დასაწყისში განსაკუთრებით დაიძაბა სიტუაცია და ერთ დღესაც კურიერში ინფორმაცია გაჟღერდა: საქართველოს თავდაცვის ქვედანაყოფებსა და სამხრეთ ოსეთის შეიარაღებულ ძალებს შორის ინტენსიური სროლების შედეგად ექვსი დაიღუპა, ხოლო 21 ადამიანი დაიჭრა.. ცხინვალის რეგიონი ამავე დღეს ლტოლვილებით დატვირთულმა 20 ავტობუსმა დატოვა.. კიდევ უარესი: რუსეთის სამხედრო ავიაციამ საქართველოს საჰაერო სივრცე დაარღვია, რუსული სუ-24- ები გამოჩდნენ.. საზღვაო დესანტი გააქტიურდა აფხაზეთის მხრიდან.. ჩენი ქვეყანა იბომბებოდა!!!! ომი დაიწყო.. ომიი, პანიკამ, უიმედობამ და ცრემლმა მოიცვა ქვეყანა..
22 წლის ასაკში ომის სიმწარე ვიგრძენი.. ხელში გამეყინა ბათუმის მატარებლის ბილეთები და უკვე ჩალაგებული ჩანთა.. მობილურზე ზარები გაისმა, ჩემი მეგობრები, ნაცნობები , თანამშრომელბი და ყველა, ვისაც იარაღის ტარება და ხმარება შეეძლო ან თუდაც რ შეეძლო და სურვილი გაუჩნდა ქვეყანა დაეცვა, ცხინვალისკენ დაიძრა..
ბევრი, ძალიან ბევრი ჯარისკაცი, მოხალისე, რეზერვისტი უკან ვეღარ დაბრუნდა.. მათ გმირები ჰქვიათ, ისინი ცათა სასუფეველში განისვენებენ, მიუხდავად იმისა, რომ უთანასწორო, უაზრო ბრძოლაში დაიღუპნენ, მათ სჯეროდათ, სწამდათ ..
თბილისი იძულებით გადადგილებული ადამინებით გაივსო.. ჩემს უბანში, ჩუღურეთშიც გამოჩდნენ, რაიონის გამგეობამ ისინი მე-5 სკოლის შენობაში "დააბინავა".. მათ შორის 3 ახალშობილი იყო.. მათი მამებიც ომში დაეცნენ.. რა გამაჩერებდა სახლში, მე, ჩემი და მეზობლებიც ჩვენი ჩალაგებული, ბათუმისთვის გამზადებული ჩანთებით და კიდევ თუ რამე მოგვეპოვებოდა გასაცემი მოვაგროვეთ და ავადექით მათ.. რაც ვნახე არ დამავიწყდება.. სასოწარკვეთილი სახეები, საკუთარი ბუდეებიდან წამოყრილი ადამიანები.. უსახლკაროდ დარჩენილები და აწ უკვე ლტოლვილები .. ბავშვების ტირილი.. რძეგამშრალი დედები ხელში ჩვილებით.. იქვე მადლიანი ადამინი გამოჩნდა, სახლში მეძუძური შვილი და რძალი ჰყოლია და თავისთან გადაიყვანა..
იმ ღამეს თბილისის ჩემოგარენიც დაიბომბა.. ხალხი აღმოსავლეთისკენ გარბოდა, მანქანების კოლონამ გადაჭედა კახეთის გზატკეცილი, ჩემს რაიონშიც ჩამოცვივდა ბომბები. შირაქის ყოფილი სამხედრო აეროდრომის დაბომბვა იყო იდეაში.. დედა და მამა კახეთში იყვნენ, მე და ჩემი და მამიდასთან ერთად თბილიში.. გვეხვეწებოდნენ გავსულიყავით საქართველოდან აზერბაიჯანში .. არსად არ წავსულვართ.. არც წავიდოდით, თუნდაც თბილისი აეღო მტერს!!! იმაზე ვფიქრობდი რა გამაკეთებინა სასარგებლო ასეთ მომენტში.. მივხვდი მეც და ბევრი სხვაც, რომ ჩვენი სამშობლო მართლა ერთია, როგორც ღმერთია!!
კიდევ, საერთაშორისო დიპლომატიის უსუსურობა მაგიჟებდა, ქვეყანა იბომბებოდა და გაერო ვერ იღებდა რეზოლუციას!!!! ეს ვითომდა უმაღლესი დიპლომატიისა და ჰუმანურობის გამომხატველი ორგანო მხოლოდ ფიქტიურია(?) სამაგიეროდ მოძმე რეპუბლიკების (ყოფილი პოსტ-საბჭოთა ქვეყნების) და არა მარტო ისინი თბილისს ეწვივნენ.. სადღაც 12 აგვისტოსთვის საფრანგეთის პრეზიდენტის სარკოზის შუამავლობით ცეცხლის შეწყვეტის მემორანდუმი გაფორმდა.. თუმცა ომი ას მარტივად როდი მთავრდება.. ამას მოჰვა მარადიორობა, ხალხის დაწიოკება.. სადისტურად ხოცვა..
*
2008 წლის აგვისტოს ომი დამთავრდა, ბევრი დაობლდა, ბევრი დაქვრივდა, ბევრი დაიწერა ამ ყველაფერზე, გაკრიტიკდა და ა. შ. მაგრამ ის დიდი ომი, რომელიც რუსეთ-საქართველოს შორის გრძელდება არ დამთავრებულა, ჩვენ ჩვენი ტეროტორიები გვაქვს დასაბრუნებელი და ნეტა ოდესმე თუ დაგვიბრუნდება ღმერთო?!
დღეს 08.08.2010-ია , ორი წელი გავიდა ამ ამბიდან.. გამახსენდა ყველაფერი და არც არასდროს დამვიწყებია, განა კი შესაძლებელია დავიწყება.. ჭკუის სასწავლებელი უფრო იყო ეს ამბავი.. მე ვინ ვარ ვაკრიტიკო ჩვენი ერისმთავარნი, მაგრამ ეს ომი არ უნდა ყოფილიყო..
"ყველას მშვიდობას გისურვებთ ორსავ სოფელსა შინა,
ომი გვაშოროს განგებამ, მოგვცეს წყალობა ღვთისა,
ამობრწყინება ქართველებს ერთიანობის მზისა!"
ღმერთს ებარებოდეს სრულიად საქართველო და ქართველობა, ამინ!
იგ, 08.08.2010
